Sto przedmiotów, jedna historia

 

Kiedy jeszcze chodziłyśmy na studia, często słuchałyśmy razem audycji BBC4. Jednym z naszych ulubionych programów był A History of the World in 100 Objects. Zawsze znajdowałyśmy w nim ciekawe słowa i wyrażenia, tak potrzebne do zabłyśnięcia na egzaminie praktycznym. Jednak najbardziej urzekł nas sposób, w jaki Neil MacGregor, prowadzący program, traktował historię. Starał się poświęcić uwagę wszystkim czterem stronom świata tak, aby z jego opowieści powstał holistyczny obraz dziejów. Nikogo nie faworyzował, nikogo nie piętnował. Każdy naród i każda kultura miały w jego oczach wartość. Program był tak popularny, że na jego podstawie szybko powstała książka o tym samym tytule.

 

W rozdziale zatytułowanym Ancient Pleasures, Modern Spice czytamy takie oto słowa na temat fajki w kształcie wydry: Here we have an object that once carried enormous social significance but is now virtually banned from all public gatherings: the tabacco pipe. Smoking, with its pleasures and perils, has a long history, and this pipe shows that it was going strong 2,000 years ago in North America. Tym samym autor stara się porównać rytuały i zwyczaje z przeszłości do tego jak my, ludzie XXI wieku, traktuje te same czynności, jak je postrzegamy i dostosowujemy do naszych potrzeb.

 

Jak sam przyznaje we wstępnie, wybór zaledwie 100 przedmiotów, które miały zilustrować przebieg setek tysięcy lat historii był trudny, ale nie niemożliwy.

 

Colleagues from the Museum and the BBC would choose from the collection of the British Museum 100 objects that had to range in date from the beginning of human history around two million years ago and come up right to the present day. The objects had to cover the whole world , as far as possible equally. They would try to address as many aspects of human experience as proved practicable, and to tell us about whole societies, not just the rich and powerful within them. The objects would therefore necessarily include the humble things of everyday life as well as great works of art.

 

Autor przekonuje nas, że już na podstawie analizy pierwszych prymitywnych narzędzi możemy wiele wywnioskować na temat tego, czym kierowali się i do czego dążyli ich wytwórcy, jak bardzo chcieli podnieść standard swojego życia. Natomiast kiedy spojrzymy na dzisiejsze karty kredytowe, rysuje nam się obraz społeczeństwa nastawionego na konsumpcję, bądź, patrząc z innej perspektywy, cieszącego się wolnością i potrafiącego obdarzać innych zaufaniem.

 

Kiedy więc następnym razem dopadnie Was głód wiedzy o świecie i zachodzących w nim przemianach, sięgnijcie po książkę MacGregor’a bądź wysłuchajcie wszystkich jego programów na http://www.bbc.co.uk/programmes/b00nrtd2/episodes/downloads

 

Wszystkie cytaty pochodzą z książki Neila MacGregor A History of the Word in 100 Objects. Wyd. Penguin Books, 2012.